lager en konden hogere snelheden van 125 km/u worden gehaald. De nu door het Spoorwegmuseum gerestaureerde Mat ’36 252 ging in 1968 uit dienst werd van de sloop gered door de Stibans, de STIchting tot Behound van Af te voeren Nederlands Spoorwegmaterieel. Met steun van de Stibans en de Vereniging Vrienden van het Spoorwegmuseum is de Mat ’36 252 nu geheel gerestaureerd en staat hij centraal in de tentoonstelling.

Even was het nog spannend of de Mat'36 op tijd voor de opening op de tentoonstelling zou zijn. Oorspronkelijk zou het historische treinstel op zaterdag 13 mei vanuit het museumdepot in Blerick overgebracht worden naar het museum in Utrecht. Echter bleek kort voor de overbrenging, tijdens een test, dat de temperatuur van één van de assen te warm was geworden waardoor zo'n lang transport niet verantwoord was.

Op zondag 22 mei volgde een tweede poging. Inmiddels was het probleem met de as verholpen. De Mat'36 werd door twee andere museumtreinen, de Mat'46 en de Mat '54, naar het museum overgebracht. Groot was de vreugde en de opluchting toen de Mat'36 zondagavond het museum binnenrolde.

Interactieve tentoonstelling
Wat is er nodig om een spoorlijn te elektrificeren, hoe werkt een elektrische trein en welke innovaties waren er? In de tentoonstelling kun je van alles ontdekken. Wat is het verschil tussen gelijkstroom en wisselstroom? Een trein heeft geen gaspedaal, hoe gaat hij dan rijden? En hoe gaat een elektrische trein voor- en achteruit? Kijk onder de trein en ontdek het zelf. Wat is een pantograaf en hoe werkt deze? Zorg met een pomp dat de pantograaf tegen de bovenleiding komt. Wist je trouwens dat bovenleidingen zigzaggen? Waarom eigenlijk? Dit en nog veel meer kom je op een leuke manier te weten bij ‘Onder Hoogspanning’.

Historie
Nederland is het eerste land ter wereld dat zijn spoornet heeft geëlektrificeerd. We waren ook het eerste land ter wereld die de stoomlocomotieven afdankte. Hoe kwam het dat Nederland hierin voorop liep? In ‘Onder Hoogspanning’ krijg je het hele verhaal. Dat Nederland een klein land is heeft er mee te maken, maar hoe kreeg NS het voor elkaar om in twee jaar tijd het hele ‘Middennet’ van bovenleidingen te voorzien? De overgang van stoom naar stroom was een omwenteling van jewelste. Het luidde een nieuw tijdperk in voor de spoorwegen in Nederland. 15 mei 1938 is dan ook een historische datum!

Aanleg bovenleidingen
Elektrische treinen kunnen alleen rijden op spoorlijnen met bovenleiding. Hiervoor ging vanaf de april 1936 het zogeheten ‘Middennet’ volledig op de schop: op alle spoorlijnen van uit Den Haag, Rotterdam, Amsterdam naar Utrecht, Arnhem en Eindhoven moest bovenleiding worden aangelegd. En dat terwijl de treindienst gewoon doorging! Het maakte het tot een logistiek erg ingewikkeld project. Toch lukte het NS het werk in twee jaar af te ronden.

Starre dienstregeling
Elektrische treinen konden sneller optrekken en remmen, dat bood mogelijkheden om de dienstregeling te verbeteren. Op 15 mei 1938 werd daarom een zogeheten ‘starre dienstregeling’ ingevoerd. De treinen gingen op vaste tijden rijden, ze vertrokken ieder uur of ieder half uur. De reistijden werden hierdoor flink korter. Ook hiermee liep Nederland in de wereld voorop.

De tentoonstelling is nog t/m 26 november 2023 te zien in het museum.