bij spoorwegambtenaar George Willem van Vloten. Hij was begin vorige eeuw een fanatiek verzamelaar van alles wat met de spoorwegen te maken had.

Als zijn woning in de Utrechtse Kanonstraat te klein wordt, mag hij in 1917 van de spoorwegdirectie een kamer van één van de hoofdgebouwen van de Nederlandse Spoorwegen inrichten als museum. Van Vloten richt in kamer 24 van HGB1 een klein museum in met modellen, bouwtekeningen, foto’s, petten en meerdere kleine collectiestukken. In mededelingenorgaan van de ambtenaren lezen we dat voor een bezoek ‘omtrent datum en uur waarop zulks zou kunnen geschieden’ contact moest worden opgenomen met Van Vloten zelf. Het maximaal aantal deelnemers was 12 personen! Een belangrijk moment volgt in december 1925. De directie van de spoorwegen besluit om samen met Van Vloten een echt museum op te richten. Via Dienstorder no. 1812 roept de directie alle medewerkers op om alle voorwerpen “ welke voor een zoodanig museum van belang zijn” te bewaren voor de verzameling van dit museum. Op 7 januari 1927 is het zover, de Stichting Nederlandsch Spoorwegmuseum ziet het daglicht. De eerste directeur is George Willem van Vloten.

Lang kan Van Vloten er niet van genieten. Niet lang na zijn aanstelling, op 4 juli 1927, overlijdt de dan 60-jarige spoorliefhebber. “Een ernstige ziekte, die reeds lang zijn gezondheid ondermijnde, wierp hem op zijn ziekbed. De dood heeft thans een einde aan zijn lijden gemaakt”, meldt het Utrechts Provinciaal en Stedelijk Dagblad een dag na zijn overlijden.

Noteerde het museum in de begintijd nog bescheiden bezoekersaantallen, in de oorlogsjaren stegen deze sterk. De reden daarvoor was dat de collectie verhuisde naar Het Rijksmuseum in Amsterdam. In 1943 bezochten bijvoorbeeld 35.000 mensen Het Spoorwegmuseum. Tussen 1946 en 1953 was het museum gesloten waarna het verhuisde naar de huidige locatie in het Maliebaanstation. Vanaf 1954 stegen de bezoekersaantallen gestaag tot ongeveer 150.000 per jaar. In 2003 sloot Het Spoorwegmuseum voor een grote verbouwing wat leidde tot een verdubbeling van de bezoekers in 2005. Vorig jaar noteerde Het Spoorwegmuseum 421.000 bezoekers. (Foto: Marieke Wijntjes / Spoorwegmuseum)