29-04-2015 / 09.30 uur
ARNHEM - In Arnhem bouwt ProRail een nieuwe OV-Terminal. De aanleg van extra sporen en perrons enkele jaren geleden heeft ervoor gezorgd dat de capaciteit kan groeien op de spoorlijnen uit Utrecht, Nijmegen, Zutphen en Duitsland. Door de nieuwe perrontunnel is het station goed toegankelijk geworden voor reizigers. De nieuwe stationshal vormt de kroon op de vernieuwing van het stationsgebied Arnhem en zorgt voor een logische verbinding tussen de verschillende vervoerwijzen.

De nieuwe OV-Terminal is ruim, comfortabel en modern.

Het is een overzichtelijke ruimte waarin de reiziger zich goed kan oriënteren, en onder één dak van trein naar bus of trolleybus kan overstappen. De nieuwe stationshal krijgt een bijzondere architectuur, waarin alle natuurlijke hoogteverschillen worden overbrugd.

In november 2015 een nieuw station
In 2007 is begonnen met de sloop van het oude station en startte de bouw van de perrontunnel. De perrontunnel en de fietsenstalling zijn alweer een tijd in gebruik. De komende jaren werkt ProRail nog aan de stationshal zelf. In 2015 kan iedereen gebruik maken van het nieuwe station.

ProRail verbouwt station Arnhem in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu, de gemeente Arnhem en NS.

Uitgebreide special
OVnieuws.info bracht op vrijdag 17 april 2015 een bezoek aan de bouwplaats. We hebben daar een uitgebreide foto- en filmspecial over gemaakt voorzien met uitgebreide informatie.

Bekijk onze filmreportage over de bouw van station Arnhem.

Station Arnhem is één van de belangrijkste knooppunten in het Nederlandse spoorwegennet; het aantal treinen blijft de komende jaren flink groeien. Op de grote stations, waar Arnhem er één van is, komen opgeteld dagelijks bijna één miljoen mensen. In de komende twintig jaar stijgt dit cijfer naar 1,5 miljoen reizigers. Reizigers die steeds hogere eisen stellen aan stations en snel en gemakkelijk willen kunnen overstappen op andere vervoersmiddelen. Het nieuwe station Arnhem voldoet uitstekend aan deze eisen. Het is ruim, overzichtelijk en modern.  Hier komen alle vervoersvormen samen onder één dak. Dat wil zeggen parkeergarage, fietsenstalling, treinstation en busstation. De stationshal is zo vloeiend gebouwd dat de reiziger ver voor zich uit kan kijken en vrijwel nergens een hoek om hoeft. Wat de overzichtelijkheid en sociale veiligheid zeer ten goede komt.

Het stalen schaaldak van de terminal, uitgevoerd als een zogeheten monocoque staalconstructie met behulp van scheepsbouwtechniek, en die met zijn videwanden en talloze ribben van staal de aandacht zal trekken. Het dak heeft een vrije overspanning van ongeveer 60 meter in de ene en 40 meter in de andere richting. In Het stalen schaaldak komt de overgang van het houten plafond dat van het dak van de perrontunnel in een kromming doorloopt en overgaat in staal en beton op de grens met de nieuwe stationshal.

Het dak wordt belegd met 1200 betonnen platen die op "pootjes" op het dak staan. De drempels waarop deze pootjes gemonteerd zullen gaan worden zijn duidelijk te zien.

De drempels op deze foto zijn al voorzien van pootjes. Hierop zullen de betonnen platen geplaatst worden.

In het station van Arnhem zijn nagenoeg geen rechte lijnen, muren of vlakken te vinden. Overal zit wel een (lichte) glooing in. Muren hellen iets over of juist naar binnen en de vloeren lopen schuin omhoog of omlaag. De architect, Ben van Berkel van UNStudio, heeft handig gebruik gemaakt van de  natuurlijke hoogteverschillen in het gebied. Deze aanpak heeft het mogelijk gemaakt om kruisende verkeersstromen tot een minimum te beperken en toch alle gebouwen in het stationsgebied goed bereikbaar te maken. De reiziger kan zich in één oogopslag oriënteren en hun bestemming kiezen.

Via de roadbridge lopen we naar de ingang van het station aan de kantoorzijde toe.

De mooie ingang van het station aan de kantoorzijde.

Voordat we het station verder gaan bekijken, nemen we eerst hier de looproute rechtdoor om naar de kantoorruimte te kijken die boven het station zijn gebouwd.

Het kantoorgebouw boven het station is gebouwd d.m.v. een zeer complexe staalconstructie bestaande uit diverse gedraaide stalen profielen,
welke tegelijkertijd tegen de stationshal is aangebouwd en mede een belangrijke beeldbepaler vormt voor het hele gebied.

Veel licht en ruimte. Let op ook op de rechter muur die naar buiten toe overheld.

De rechtermuur, eerst helt de muur iets naar binnen, daarna naar buiten. Door deze vormen zijn alle balken en spanten verschillend van maat.

Hierna gaan we naar de indrukwekkende stationshal. Meteen valt de grote fronttwist op. Rechts op de foto loopt de balcony.

.

De fronttwist (in de volksmond ook wel wokkel genoemd) is de kronkelende pilaar die vanuit de fietsenkelder is opgebouwd uit staal en beton. Deze 'twist' is de belangrijkste drager voor het dak. Het element is 16 meter hoog en heeft bovenin een spanwijdte van 26 meter breed.

De balcony is een betonnen hellingbaantrap die de verbinding vormt tussen het vloerniveau van de stationshal met het kantorenplein. In een opwaardse lopende bocht van circa 100 meter lang, uitgevoerd in beton, overbrugt deze hellingbaantrap een hoogteverschil van ongeveer 12 meter.

Het ontwerp van het station wordt gekenmerkt door de toepassing van grote transparante puien en daklichten waarmee een lichte en aangename ruimtelijke beleving wordt nagestreefd. 

In de vloer van het station (zoals hier in de balcony) wordt verwarming gelegd. Dit om de hal te kunnen verwarmen in koude periode.

We nemen een rondkijkje in de grote stationshal.

De stationshal verbindt de verschillende vervoersmodaliteiten met elkaar. Vanuit de hal zijn de treinen, parkeergarage, fietsenstalling en het (trolley-)busstation bereikbaar. Bovendien loopt de Nieuwe Stationsstraat straks rechtstreeks van het station naar de binnenstad van Arnhem.

De natuurlijke hoogteverschillen in het gebied, looplijnen, zichtlijnen en onderzoek naar loop- en vervoersstromen vormden de basis voor het ontwerp van het station. Deze aanpak heeft het mogelijk gemaakt om kruisende verkeersstromen tot een minimum te beperken en toch alle gebouwen in het stationsgebied goed bereikbaar te maken. Reizigers kunnen zich in één oogopslag oriënteren en hun bestemming kiezen.

In het midden van de foto ziet u de backtwist. De backtwist, waarvan het onderste gedeelte een belangrijke drager vormt voor de balcony en de roadbridge uitgevoerd als een constructie van staal en beton. Het bovenste gedeelte van de backtwist is één van de dragers van het vrijgevormde stalen dak.

De flip, het meest kritische onderdeel van de bouw, uitgevoerd als een hybride constructie van beton en een monocoque staalconstructie. Het vormt de centrale ondersteuning van de balcony en is tevens het punt waarop het schaaldak van de terminal zijn krachtsafdracht doet. Qua vorm, constructie en uitvoeringstechniek is dit een van de meest complexe onderdelen van de terminal. Hier komt alles samen.

Onder de flip bevindt zich de in- en uitgang naar de parkeergarage.

In het achterste gedeelte van de stationshal is het plafond al mooi met hout afgewerkt.

Er wordt nog druk in de centrale hal gewerkt.

Gespecialiseerde vakmensen maken dit station tot een internationaal top gebouw.

De in- en uitgang naar het stadsbusstation.

Het nieuwe station Arnhem kent straks twee busstations. In het al gebouwde overdekte busstation gaan de streekbussen halteren. Voor de trolleybussen wordt een bussenplein aangelegd, op het dak van parkeergarage Centraal. Dit plein heeft vijf perrons, waar de reiziger op- en uitstapt. Op een groot digitaal bord kunt u lezen hoe laat uw bus vertrekt. De bussen halteren (in principe) altijd op hetzelfde perron, maar ook de perrons worden op het zogeheten dynamische bord aangegeven.

 Ook op het stadbussenterrein (Trolleybussenplein) ziet u de hand van Ben van Berkel d.m.v. de heldere zichtlijnen met zo weinig mogelijk obstakels. En de logische ligging van de perrons ten opzichte van de stationshal. Vanuit de hal ziet u de perrons zo liggen!

De diverse façades, die de hal in grote mate afsluiten voor de weersinvloeden zijn gemaakt van staal en glas. De façades bevinden zich deels kronkelend en hellend tussen het balkon, de roadbridge en het dak van de terminal.

Onder de kantoren, waar nu nog alle bussen samen komen, wordt straks de in- en uitstap plaats voor de streekbussen.

De brede, lichte tunnel geeft toegang tot alle perrons. Een lift, roltrap of trap brengt de reiziger snel en comfortabel bij de trein. De perrontunnel is rechtstreeks verbonden met het busstation en de parkeergarage. De looproutes zijn dus kort, van trein naar bus, fiets, auto, taxi en andersom. Ondertussen passeert de reiziger allerlei voorzieningen, services en winkels. 

Waar nu nog de OV-Chippaaltjes staan worden straks OV-Chipkaartpoortjes neergezet.

Ook hier veel licht inval en moderne vormen.

Mooie vormen.

De reizigerstraverse aan de noordkant van het station (Sonsbeekzijde) is geheel vernieuwd.

Ook hier is men druk bezig met het aftimmeren van het plafond.

.

Niet alleen de Nederlandse Spoorwegen maken gebruik van het spoor in Arnhem, ook Arriva en Breng / Connexxion stoppen hier
met hun treinen. Daarnaast is Arnhem ook een stopstation voor internationale treinen van en naar Duitsland.

.

Station Arnhem wordt naar verwachting in november 2015 geopend.